اقدامات آتاترک

اقدامات آتاترک [ویرایش]

از جمله اقدامات مهم آتاترک مبارزه علیه روحانیون مبارز، کشف حجاب و اجباری کردن لباس اروپایی بود. او همچنین به سرکوب عشایر دست زد. در نتیجه عملیات وی ترکیه کنونی از خاکسترهای بجای مانده از امپراتوری عثمانی به وجود آمد. چرا که آتاترک کشوری ساخت فراتر از نظام عقب مانده عثمانی که چشم به تکنولوژی غرب با اندک درآمد کشاورزی دوخته بود.^{[نیازمند منبع]} اما دیری نپایید که اعتقاد قلبی آتاترک به لزوم مدرنیزاسیون، سبب خشم روحانیون ترکیه شد و خشم روحانیون، باعث بروز آشوب‌هایی در برخی نقاط ترکیه شد (از جمله آنان می‌توان به قیام شیخ سعید در ۱۹۲۵ اشاره کرد که با بهانه لغو خلافت و مغایرت آن با اسلام به دیاربکر حمله کرده بود).^[۱][۲][۳] همچنین از دیگر اقدمات وی می‌توان به ترویج ملی‌گرایی ترک، جداکردن دین از سیاست، قانونی کردن حق رای زنان و تغییر خط عربی به خط لاتین نام برد. در سفارشات آتاترک به جوانان ترکیه آمده‌است:

"Bu Cumhuriyeti Biz Kurduk Onu Yaşatacak ve Yüceltecek Sizlersiniz" یعنی «این جمهوریت را ما (قوای ملی) بنا نهادیم بقا و پیشرفت آن با شماست»

یکی از اقداامات مهم و موثر آتاترک خاتمه دادن به دعوای مسلمانان و مسیحیان بوده^{[نیازمند منبع]} و مسجد ایاصوفیه در آن ایام و پس از دستور آتاترک برای همیشه به موزه تبدیل شد.

عصمت اینونو و آتاترک [ویرایش]

عصمت اینونو در زمان جنگ جهانی اول مقام سرگردی را در ارتش عثمانی دارا بود، پس از پیروزی های پباپی به درجه ژنرال ارتقاء یافت و با تأسیس جمهوی ترکیه، مقام نخست وزیری را کسب کرد. وی سیاست مدار زیرکی بود و مغز اندیش مند آتاترک به شمار می آمد و در زمان آتاترک بارها نخست وزیر شد و تا مرگ آتاترک ریاست دولت را برعهده داشت و کشور را به نام او اداره می‌کرد. اینونو در زمان جنگ جهانی دوم با توجه به وضع اقتصادی ترکیه، کشورش را از جنگ به دور نگاه داشت. بسیاری از ناظران می‌نویسند که وی به تنهایی در برابر سیاست مدارانی که طرف دار ورود به جنگ بودند می‌ایستاد و می‌گفت «بایستی صبر کرد تا نتیجه جنگ مشخص شود اگر پیروزی متحدین حتمی باشد آن گاه وارد جنگ می‌شویم»

مرگ [ویرایش]

مصطفی کمال آتاترک روز ۱۰ نوامبر سال ۱۹۳۸ میلادی درگذشت. آرامگاه او (معروف به آنت کابیر) در شهر آنکارا قرار دارد.

رضاشاه و آتاترک

همه ساله ساعت ۹:۲۹ روز ۱۰ نوامبر یک دقیقه مراسم سکوت بمناسبت درگذشت بنیان‌گذار ترکیه نوین آتاترک و به دنبال آن بصدا درآمدن زنگ مدارس و آژیر پایگاهها در ۹:۳۰ لحظهٔ وفات وی برگزار می‌شود.

از جمله آثار مشهور وی می‌توان به نطق اشاره کرد.