محمد دوم

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

سلطان محمد فاتح
تصویری از مراد ثانی.
دوران	سال ۱۴۴۴ تا۱۴۸۱ میلادی
نام کامل	سلطان محمد ثانی
لقب(ها)	سلطان محمد فاتح
زادگاه	ادرنه
آرامگاه	مسجد فاتحاستانبول
پیش از	سلطان بایزید دوم
پس از	سلطان مراد دوم
همسران	والیده خاتون هلنا خاتون - دختر دمتریوس پالایولوقوس
دودمان	عثمانی
پدر	سلطان مراد دوم
مادر	هما خاتون
فرزندان	سلطان بایزید دوم
دین	اسلام
طغرا

سلطان محمد دوم ملقب به محمد فاتح (۳۰ مارس ۱۴۳۲-۳ مه ۱۴۸۱؛ به ترکی:Fatih Sultan Mehmet) هفتمین و بزرگترین پادشاه دولت عثمانی بود. او به عنوان فرزند سلطان مراد دوم عثمانی، سه بار بر تخت پادشاهی عثمانی تکیه داد. اولین مرتبه در سن ۱۴ سالگی به مقام پادشاهی رسید که به علت شورش سربازان موسوم به ینی چری (در ترکی :Yeniçeri) که سربازان مخصوص و کار آمد جنگ بودند و به علت نبود جنگ دست به شورش برداشتند چون سلطان مراد دوم مردی بود که بیشتر وقت خود را صرف عیش و نوش و زنان می‌کرد و بیشتر به صلح و ادبیات علاقه داشت تا به جنگ و خون ریزی و به همین مناسبت محمد فرزند خود را در ۱۴ سالگی تخت و تاج بخشید ولی به علت کمی سن او مجبور شد دست از عیش و نوش بردارد و به سرکوب سربازان بپردازد و در مرتبهٔ دوم محمد بعد از سرکوب شورش دوباره جای پدر را گرفت ولی به علت جنگی که رخ داد سلطان مراد مجبور به ترک زنان خود و جزیرهٔ مخصوص خود به اسم بهشت شد و محمد بار دیگر جا را به پدر داد و سلطان مراد آتش جنگ را فرو نشاند و محمد را برای سومین بار و آخرین بار به تخت و تاج نشانید. سلطان محمد جوان ترین پادشاه عثمانی بود که دست به جنگ بزرگی برای فتح کنستانتینوپل (یا همان قسطنطنیه و در یونای ایس تن پولیس = یعنی من به شهر می‌روم.به علت اینکه ترکها نمی‌توانستند آن کلمه را خوب تلفظ کنند آن را ایستبپولیس می‌خوانند البته باید ذکر شود در تاریخ یونان باستان تنها شهری که به معنای واقعی شهر خوانده می‌شد استانبول بود و وقتی کلمه شهر ذکر می‌شد مردم می‌دانستند که هدف کنستانتینوپل یا همان استانبول است.^[۱] در تاریخ ایران نیز همچین چیزی مشاهده می‌شود و در ایران باستان تنها جایی که شهر اطلاق می‌شد پاسارگاد بود) زد کتاب سقوط قسطنطنیه ^[۲] و از همین رو فاتح خوانده می‌شود.

تحصیلات سلطان محمد [ویرایش]

سلطان محمد به زبان‌های یونانی و لاتینی ٬عربی و فارسی تسلط داشت زیرا او معلمی داشت به نام جان-آنجلس یونانی ^[۳] که به او فلسفه و زبان‌های مختلف و روش کشورداری آموخت گرچه خود جان-آنجلس سن زیادی نداشت ولی از شاهزادگان یونانی بود که در فرانسه یعنی کشورهای روم غربی به دنیا آمد و پدر او بخاطر مسائلی از جمله عشقش به یک دختر لاتینی نسب خود را فراموش و به مذهب کاتولیکی روی آورد و از طرف خانودهٔ خود طرد شد و جان-آنجلس در اروپا به دنیا آمد و بزرگ شد و فلسفه آموخت و بعدها به دلایلی از مقربین سلطان مراد محسوب شد و به حسب امر وی او معلم محمد جوان گردید.

فتح قسطنطنیه [ویرایش]

سلطان محمد فاتح خود را مانند اسکندر مقدونی می‌دانست و معتقد بود چیزی از او کم ندارد و می‌خواست اسم خود را مانند اسکندر جاودانه کند ولی برای او مرگ و از بین رفتن مزارش حائز اهمیت نبود.

روش‌های سلطان محمد برای فتح استانبول از استثناهای روش‌های نظامی است و او نبوغ خود را در به تحقق بخشیدن به آرزوی دیرینه اش نشان داد و یکی از شاهکارهای او حمل بیش از ۲۰ کشتی نظامی از خشکی به خلیج شاخ طلایی است که باعث شد خیال سلطان از نظر جنگ دریایی راحت باشد و دیگری ساخت استحکامات دفاعی در تنگهٔ بسفر می‌باشد که تا به اکنون قابل مشاهده‌است.در بعضی روایات آمده‌است که خود سلطان محمد خشت درست می‌کرد کار بنایی انجام می‌داد که عذری برای دیگران باقی نماند و آنها در طول کمتر از یک سال تنگه بسفر را به امن‌ترین استحکامات تجهیز کردند. اما سلاح برتر سلطان محمد توپ بزرگ او معرف به توپ اورمان (بر حسب اسم سازندهٔ آن که مجارستانی بود این اسم را بر توپ جنگی نهادند) اما سلطان محمد دارای ارتشی بود بالغ بر سیصد هزار نفر و مواد اولیه و تجهیزات نظامی او بیش از حد نیاز برای فتح کنستانتینوپل بود و او نظر مالی در تنگنا نبود چرا که دولت عثمانی همواره دولتی ثروتمند و دارای منابع غنی به شمار می آمد. او توانست پس از نبردی طاقت فرسا و مقاومت سرسختانه یونانیان و رومیان سرانجام کنستانتینوپل را فتح و آن را شهر را با قدمت ۲۰۰۰ هزار سال را برای اولین بار تصرف کند ^[۴]. سلطان پس از تصرف کنستانتینوپول به مردم شهر امان داد و هیچ یک از خانه ها یا مراکز تجاری مورد غارت و تجاوز قرار نگرفتند، حتی بسیاری از اسرای دولت و ارتش روم توانستند با پرداخت مبلغ ناچیزی آزادی خود را بخرند، بطور کلی تساهل و تسامح امپراطوری عثمانی در مورد مردم مناطق تصرف گشته همواره زبانزد مردم و مورد اشاره تاریخ نویسان و محققین بی غرض بوده است.^[۵].

دلیل تبدیل کنستانتینوپل به ایستانبول : سلطان دستور داد نام این شهر پس از آنکه محل سکنای ترکان قرار گرفت باید تغییر کند و این شهر به پاس بناها و زیبائیهای فراوانش ایستانبول که در ترکی به معنای محل مملو از مناظر و مکانهای زیباست نامیدند.

محمد فاتح (فاتح سلطان محمّد غازی )
چپ و راست: تصاویر محمد فاتح تصاویر وسط: فتح استانبول ۱۳۵۳ ماه می ۲۹
مینیاتور عثمانی فاتح سلطان محمّد خان	ورود سلطان محمد فاتح به استانبول.	سلطان محمد فاتح فتح قسطنطنیه اثر فاوستو زونارو (۱۸۵۴-۱۹۲۹).	انتقال نیروی دریایی عثمانی به طریق خشکی برای فتح قسطنطنیه از قالاتا به شاخ طلایی اثری از بنجامین کانستانت(۱۸۴۵-۱۹۰۲) .

منابع و پانوشت